Thời gian qua, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, từng bước chuyển mình trên tất cả các lĩnh vực, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay(1). Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, những vấn đề an ninh truyển thống và phi truyền thống đều đặt ra những thách thức lớn với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc ở nước ta. Các vấn đề xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, các hoạt động "diễn biến hòa bình", "tự diễn biến", các nguy cơ bạo loạn chính trị,… hay các vấn đề an ninh sinh thái, an ninh môi trường, an ninh biển,… đã và đang xuất hiện với tư cách là các vấn đề khu vực và toàn cầu. Vì vậy, vấn đề đặt ra đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN trong bối cảnh hiện nay là cần giải quyết tốt các thách thức của an ninh truyển thống và an ninh phi truyền thống và cần phát huy khả năng "tự chủ", "tự bảo vệ" và tinh thần hợp tác với các nước trong khu vực và trên thế giới. Trong đó, để bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN cần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng góp phần rất quan trọng trong việc giữ vững vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, làm cho xã hội ổn định về chính trị, bảo đảm lợi ích quốc gia, dân tộc và bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Và ngược lại, phải bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và nền văn hóa; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ sự nghiệp đổi mới và lợi ích quốc gia, dân tộc thì mới bảo vệ vững chắc được nền tảng tư tưởng của Đảng.
Từ khi lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta luôn xác định bảo vệ Tổ quốc là bộ phận đặc biệt quan trọng trong hệ thống quan điểm, đường lối lãnh đạo cách mạng của Đảng ta, là “kim chỉ nam” cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, là một trong những vấn đề trọng yếu, chiến lược để bảo vệ nền tảng tư tưởng và hiện thực hóa con đường đi lên CNXH ở Việt Nam
Sau khi đất nước thống nhất năm 1975, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa luôn dược toàn Đảng, toàn dân toàn quân đặt lên hàng đầu và dần hoàn chỉnh. Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IV, Đảng xác định: “Không ngừng đề cao cảnh giác, thường xuyên củng cố quốc phòng, giữ gìn an ninh chính trị và trật tự xã hội; xây dựng thành công Tổ quốc Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất và xã hội chủ nghĩa” (2).
Đảng Cộng sản Việt Nam đã từng bước nhận thức và bổ sung hoàn chỉnh về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc gắn với xây dựng CNXH trong quá trình hội nhập quốc tế, đổi mới, phát triển; đó cũng là một quá trình bổ sung cơ sở lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho phù hợp với điều kiện thực tiễn trên thế giới, khu vực và hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam. Đảng ta đã cụ thể hóa quan điểm này qua nhiều văn kiện Đại hội và Nghị quyết như: Nghị quyết số 08-NQ/TW, ngày 12/7/2003, của Hội nghị Trung ương 8 khóa IX, “Về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 25/10/2013 của Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về "Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới"
Từ quan điểm phát huy sức mạnh tổng hợp và sức mạnh thời đại, Văn kiện Đại hội XIII, Đảng ta xác định bảo vệ Tổ quốc Việt Nam trong giai đoạn hiện nay là: “Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, chế độ xã hội chủ nghĩa, nền văn hóa và lợi ích quốc gia - dân tộc; xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh để phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa" (3).
Tinh thần, biện pháp, nội dung đấu tranh bảo vệ Tổ quốc được Đảng ta xác định: “Kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch. Chú trọng an ninh, an toàn là một trong những yếu tố hàng đầu trong cuộc sống của người dân. Xác định “chủ động phòng ngừa” là chính, ứng phó kịp thời, hiệu quả với các đe dọa an ninh phi truyền thống, nhất là nhiệm vụ cứu nạn, cứu hộ, phòng, chống thiên taỉ, dịch bệnh....” (4).
Có thể thấy, mục tiêu, yêu cầu và nhiệm vụ của quốc phòng, an ninh tiếp tục được Đảng ta khẳng định nhất quán, xuyên suốt, nhưng có sự bổ sung rõ hơn, toàn diện hơn cả về nội hàm và phạm vi bảo vệ đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới. Trong giai đoạn hiện nay, mục tiêu bảo vệ Tổ quốc không chỉ là để ứng phó với chiến tranh; mà quan trọng và cần thiết hơn là tạo ra sức mạnh, nền tảng để giữ vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình, xây dựng và phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Đây là vấn đề đặc biệt quan trọng, là sự vận dụng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin về xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bảo vệ Tổ quốc để Việt Nam giữ vững môi trường hòa bình và ổn định tạo điều kiện cho xây dựng và phát triển đất nước; đồng thời, đất nước phát triển sẽ tạo các cơ sở, tiền đề bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, bên cạnh những thành tựu Việt Nam đạt được thì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa cũng gặp không ít những khó khăn, thách thức.
Về những diễn biến mới và thay đổi nhanh chóng trên thế giới. Quá trình toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, tình hình thế giới và khu vực thay đổi rất mau lẹ, khó đoán định với nhiều xu hướng đáng lo ngại đặt ra hàng loạt thách thức đối với các quốc gia trong đó có Việt Nam.
Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã tạo ra những chuyển biến sâu sắc về mọi mặt, trong đó có những cơ hội và thách thức và tạo ra những phương tiện và phương thức bảo đảm bảo vệ Tổ quốc, tạo ra những thách thức mới.
Các thế lực thù địch luôn có những phương thức và thủ đoạn chống phá ngày càng tinh vi với những diễn biến phức tạp và tận dụng thành tựu khoa học, công nghệ để tăng cường chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ ta.
Tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên gắn với tệ quan liêu tham nhũng, lãng phí là nghiêm trọng, làm giảm sút niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước. Các thế lực thù địch tiếp tục thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”; “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ đang có nhũng diễn biến phức tạp sẽ là nguy cơ tiềm ẩn đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và với cả công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Để chủ động đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, gây tổn hại tới công tác bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hiện nay; đồng thời góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng, xây dựng thành công CNXH, cần thực hiện tốt một số nội dung sau:
- Tiếp tục giữ vững, tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
- Nâng cao nhận thức của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta về vai trò, tầm quan trọng của nhiệm vụ Bảo vệ Tổ quốc, củng cố quốc phòng và an ninh quốc gia trong giai đoạn hiện nay.
- Nhận thức đầy đủ và sâu sắc vấn đề phát huy sức mạnh tổng hợp cũng như phương châm, phương pháp tiến hành bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN hiện nay.
- Thực hiện tốt công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, gắn với thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp được đưa ra trong Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị, nhận thức rõ đây là nhiệm vụ cấp bách, thường xuyên và lâu dài của cả hệ thống chính trị, là trách nhiệm của mọi cán bộ, đảng viên và nhân dân. Khẳng định vững chắc quan điểm có tính nguyên tắc, mang ý nghĩa sống còn của Đảng ta, đó là: " Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa"(5)
Tài liệu tham khảo
1. Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam: https://daihoi13.dangcongsan.vn/
2. Đảng cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội ĐBTQ lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, tập I, tập II.
3. Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình
4. Phan Mạnh Toàn (2018), Triết lý bảo vệ Tổ quốc Việt Nam truyền thống, Nxb Lý luận chính trị.
ThS. Bùi Thị Huyền - Giảng viên Khoa Lý luận cơ sở